МЕТРЫКА ВЯЛІКАГА КНЯСТВА ЛІТОЎСКАГА ЯК КРЫНІЦА ПА ГІСТОРЫІ МІНСКАЙ МЫТНІ

УДК 339.543(09)(476)

  • Астрога Віктар Аляксандравіч – доктар гістарычных навук, прафесар, загадчык кафедры мытнай справы. Беларускі дзяржаўны ўніверсітэт (пр-т. Незалежнасці, 4, 220030, г. Мінск, Рэспубліка Беларусь). E-mail: ostroga.v@mail.ru

DOI: https://doi.org/10.52065/2520-6885-2023-269-1-2

Ключевые слова: гістарычная крыніца, Вялікае Княства Літоўскае, Беларусь, гісторыя мытнай справы, метрыка ВКЛ, ліст, мытная камора, мытня, мытнікі, мыта, прамыта.

Для цитирования: Астрога В. А. Метрыка Вялікага Княства Літоўскага як крыніца па гісторыі Мінскай мытні // Труды БГТУ. Сер. 6, История, философия. 2023. № 1 (269). С. 11–15. DOI: https://doi.org/10.52065/2520-6885-2023-269-1-2.

Аннотация

У артыкуле разглядаецца метрыка Вялікага Княства Літоўскага як унікальная і змястоўная крыніца для вывучэння гісторыі Мінскай мытні і мытнай гісторыі Беларусі адпаведнага гістарычнага перыяду. Дадзена характарыстыка дакументаў метрыкі, якія змяшчаюць інфармацыю пра «Меньскую мытную камору» – Мінскую мытню. Адзначана навуковая нявывучанасць праблемы метрыкі ВКЛ як крыніцы па беларускай мытнай гісторыі. Пазначаны найбольш важныя аспекты гісторыі мінскай мытні ў разнастайных дакументах метрыкі, пераважна «лістах» на арэнду мыта: умовы арэнды мытнай каморы, персаналіі кіраўнікоў Мінскай мытнай каморы, тэрміны і тэхналогіі збірання мыта, вызваленне ад уплаты мыта і бязмытныя лісты спагнання прамыта. Падкрэслена, што Літоўская метрыка можа стаць лексічным рэзервам для ўдасканальвання сучаснай беларускай мытнай тэрміналогіі. Зроблена выснова, што метрыка Вялікага Княства Літоўскага, нягледзячы на пэўную некамплектнасць дакументаў, з’яўляецца найбагацейшым зборам факталагічнага матарыялу па гісторыі мінскай мытні.

Скачать

Список литературы

  1. Доўнар-Запольскі М. В. Дзяржаўная гаспадарка Вялікага княства Літоўскага пры Ягелонах. Мінск: Беларус. навука, 2009. 758 c.
  2. Саяпин В. Ю. Таможенная служба. В 2 кн. Кн. 1. Мыто и мытники. Гродно: Гроднен. тип., 2005. 400 с.
  3. Острога В. А., Иванов С. В. История Минской региональной таможни. Минск: РИВШ, 2022. 172 с.
  4. Острога В. А. Специальная таможенная терминология Великого княжества Литовского XVI–XVIII вв. // Беларусь в современном мире: материалы VIII Междунар. конф., посвященной 88-летию образования Белорусского государственного университета, Минск, 30 октября 2009 г. Минск, 2009. С. 241–242.
  5. Вялікае княства Літоўскае: энцыклапедыя: у 2 т. Мінск: БелЭН, 2006. Т. 2: Кадэцкі корпус – Яцкевіч / рэдкал.: Г. П. Пашкоў (гал. рэд) [і інш.]. 792 с.
  6. Прывілей Менску на Магдэбургскае права 1499 года. Літоўская Метрыка. VI // Акты, относящиеся к истории Западной России, собранные и изданные Археографическою комиссиею. URL: http://mensk.by/modules.php?name=Articles& pa=showarticle&articles_id=89 (дата обращения: 15.01.2023).
  7. Lietuvos Metrika – Lithuanian Metrica – Metryka Litewska. Knyga Nr. 4 (1479–1491); Užrašymų knyga 4 / Lietuvos istorijos institutas. Vilnius: Žara, 2004. 285 p.
  8. Беларускі архіў. Т. 3. Менскія акты. Выпуск першы. XV–XVIII стст. Менск: Выд-ва БАН, 1930. 398 с.
  9. Белоруссия в эпоху феодализма. Минск: Изд-во Акад. наук БССР, 1959. Т. 1. 515 с.
Поступила 10.03.2023