САЦЫЯЛЬНАЯ ДАПАМОГА СЕМ’ЯМ МАБІЛІЗАВАНЫХ НІЖНІХ ЧЫНОЎ І РАТНІКАЎ АПАЛЧЭННЯ Ў МІНСКАЙ ГУБЕРНІ ПАДЧАС ПЕРШАЙ СУСВЕТНАЙ ВАЙНЫ (ЛІПЕНЬ 1914 – САКАВІК 1917 Г.)

УДК 94(476)+94(100)«1914/1917»

  • Бодрыкаў Яўгеній Аляксандравіч – магістр гістарычных навук, аспірант кафедры гісторыі Беларусі новага і навейшага часу. Беларускі дзяржаўны ўніверсітэт (220006, г. Мінск, пр-т Незалежнасці, 6, Рэспубліка Беларусь). E–mail: yaugen.bodrykau@yandex.by

Ключевые слова: мабілізацыя, сацыяльная дапамога, Закон 25 чэрвеня 1912 г., папячыцельства, дабрачыннасць.

Для цитирования: Бодрыкаў Я. А. Сацыяльная дапамога сем’ям мабілізаваных ніжніх чыноў і ратнікаў апалчэння ў Мінскай губерні падчас Першай сусветнай вайны (ліпень 1914 – сакавік 1917 г.) // Труды БГТУ. Сер. 6, История, философия. 2023. № 1 (269). С. 55–61. DOI: https://doi.org/10.52065/2520-6885-2023-269-1-10.

Аннотация

Мэтай дадзенага даследавання з’яўляецца вызначэнне памераў, метадаў і форм сацыяльнай дапамогі сем’ям мабілізаваных ніжніх чыноў і ратнікаў апалчэння ў Мінскай губерні з боку дзяржаўных інстытутаў і грамадскіх арганізацый. Тэма не распрацавана ў айчыннай гістарыяграфіі і толькі ўскосна закранаецца ў замежных даследаваннях па сацыяльнай палітыцы Расійскай імперыі. У даследаванні звяртаецца ўвага, што дзяржаўнай дапамогі для падтрымання сем’яў мабілізаваных ніжніх чыноў і ратнікаў апалчэння было недастаткова, таму дзяржава актыўна заклікала да ўдзелу грамадскія і прыватныя арганізацыі. Дапамога з боку апошніх істотна зменшылася ўжо з лета – восені 1915 г. па прычыне набліжэння лініі фронту да Мінскай губерні і акупацыі часткі яе паветаў у верасні 1915 г.

Сістэма сацыяльнай дапамогі ў Мінскай губерні не была цэнтралізаванай і мела вялікую залежнасць ад настрояў і дабрабыту грамадства, якія за перыяд Першай сусветнай вайны толькі пагоршыліся. Кардынальныя змены ў сістэме сацыяльнай дапамогі сем’ям мабілізаваных ніжніх чыноў і ратнікаў апалчэння адбыліся толькі пасля падзей Лютаўскай рэвалюцыі 1917 г. і ўсталявання Часовага ўрада.

Список литературы

  1. Грудина А. Д. Государственная помощь семьям нижних чинов российской армии в годы Первой мировой войны: дис. ... канд. ист. наук: 07.00.02. Брянск, 2019. 242 с.
  2. Булгакова Л. А. Привилегированные бедняки: помощь солдатским семьям в годы Первой мировой войны // На пути к революционным потрясениям. Из истории России второй половины XIX – начала XX века: материалы конф. памяти В. С. Дякина. СПб.; Кишинев: Nestor-Historia, 2001. C. 429–493.
  3. Беларусь в годы Первой мировой войны (1914—1918): сб. док. / сост.: В. В. Врублевский [и др.]; редкол.: В. И. Адамушко (предс.) [и др.]. Минск: Беларусь, 2014. 355 с.
  4. Пушкарева Н. Л., Щербинин П. П. Организация призрения семей нижних чинов в годы Первой мировой войны // Журнал исследований социальной политики. 2005. Т. 3. № 2. С. 147–162.
  5. Отчет о деятельности Минского городского комитета общественной помощи семьям нижних чинов запаса армии и ратников государственного ополчения, призванных на действительную службу. Минск: Губернская типография, 1915. 31 с.
  6. Нацыянальны гістарычны архіў Беларусі (НГАБ). Фонд 64. Воп. 1. Спр. 3.
  7. НГАБ. Фонд 70. Воп. 1. Спр. 1.
  8. НГАБ. Фонд 80. Воп. 1. Спр. 1.
  9. НГАБ. Фонд 64. Воп. 1. Спр. 1.
  10. НГАБ. Фонд 295. Воп. 1. Спр. 8576.
  11. Веремейчик А. Е. Несвиж в исторических событиях 1915–1918 гг. // Фарміраванне беларускай дзяржаўнасці ва ўмовах геапалітычных зрухаў XX ст.: матэрыялы Міжнар. навук. канф., Мінск, 29–30 лістапада 2018 г. Мінск, 2018. С. 82–87.
  12. НГАБ. Фонд 1596. Воп. 6. Спр. 15.
Поступила 10.03.2023