ДА ПЫТАННЯ АБ УКЛАДАННІ ЗВОДНАГА СЛОЎНІКА БЕЛАРУСКІХ ЛІНГВІСТЫЧНЫХ ТЭРМІНАЎ

УДК 811.161.3:81’373.46

  • Дзятко Дзмітрый Васільевіч – кандыдат філалагічных навук, дацэнт, загадчык кафедры мовазнаўства і лінгвадыдактыкі. Беларускі дзяржаўны педагагічны ўніверсітэт імя Максіма Танка (220030, г. Мінск, вул. Савецкая, 18, Рэспубліка Беларусь). E-mail: lingby@gmail.com

Ключевые слова: беларуская мова, тэрміналогія, тэрмінасістэма, тэрмінаграфія, тэрміналагічны кантынуўм беларускай лінгвістыкі, слоўнік, структура слоўніка, слоўнікавы артыкул.

Для цитирования: Дзятко Дз. В. Да пытання аб укладанні зводнага слоўніка беларускіх лінгвістычных тэрмінаў // Труды БГТУ. Сер. 4, Принт- и медиатехнологии. 2023. № 1 (267). С. 82–87. DOI: https://doi.org/10.52065/2520-6729-2023-267-1-12.

Аннотация

Артыкул прысвечаны праблеме стварэння зводнага слоўніка беларускіх лінгвістычных тэрмінаў, які можа ўключаць каля 17 тыс. спецыяльных адзінак. У якасці лексікаграфічнай мадэлі прапануецца выданне «Беларуская лінгвістычная тэрмінаграфія: слоўнік». Распрацоўваюцца пытанні мега-, макра- і метаструктуры слоўніка. Абгрунтоўваецца структура слоўнікавага артыкула ў складзе наступных кампанентаў: рэестравая адзінка (зона намінацыі), дэфініцыя (зона семантызацыі), каментарыі і выпадкі выкарыстання рэестравай адзінкі (сумешчаныя зона ілюстрацый і зона лінгвадыдактычнай інфармацыі), адлюстраванне сувязей тэрміна з іншымі тэрмінамі (зона сістэмнай інфармацыі), магчымыя альтэрнатыўныя найменні (паліморфы).

Список литературы

  1. Щербин В. К. Достижения и перспективы развития восточнославянской толковой лингвистической терминографии // Вісник Термінологічної комісии при МКС. 2017. С. 43–58.
  2. Мартынаў В., Міхневіч А. Беларуская этымалогія: старонкі слоўніка // Маладосць. 1969. № 2. С. 143–144.
  3. Беларуска-ўкраінскі слоўнік лінгвістычнай тэрміналогіі. Київ: Освіта України, 2013. 351 с.
  4. Українсько-білоруський словник лінгвістичної термінології. Київ: Освіта України, 2012. 351 с.
  5. Русско-белорусский словарь лингвистических терминов. Минск: Наука и техника, 1988. 141 с.
  6. Slovník slovanské lingvistycké terminologie. Praha: Akademia, 1977–1979. Т. 1–2.
  7. Слоўнік лінгвістычных тэрмінаў. Мінск: Выш. школа, 1990. 221 с.
  8. Лінгвістычныя тэрміны і іх рускія эквіваленты // Слоўнік лінгвістычных тэрмінаў. Мінск: Выш. школа, 1990. С. 178–221.
  9. Васючкова О. И. К вопросу о терминологизации прилагательных // Веснік БДУ. Сер. 4, Філалогія. Журналістыка. Педагогіка. 1982. № 3. С. 45–48.
  10. Гуліцкі М. Ф. З назіранняў за тэрміналогіяй лексікаграфіі // Тэрміналагічны зборнік. 1985. С. 17–22.
  11. Дзятко Д. В. Беларуская лінгвістычная тэрмінаграфія: генезіс, структура, тыпалогія: манаграфія. 2-е выд., перапрац. і дап. Rīga: BVKI, 2022. 739 с.
  12. Дзятко Д. В. Беларуская лінгвістычная тэрмінаграфія: слоўнік. Мінск: Колорград, 2022. 206 с.
  13. Юрэвіч А. Л. Слоўнік лінгвістычных тэрмінаў. Мінск: Выд-ва М-ва адукацыі БССР, 1962. 246 с.
  14. Основен систем и терминологиjа на словенската ономастика. Скопjе, 1983. 412 с.
  15. Гапоненка І. А. Асноўныя тэрміны і паняцці дыялекталогіі // Беларуская дыялекталогія: табліцы і схемы, пытанні і заданні. 2020. С. 164–169.
Поступила 12.12.2022