РЭАРГАНІЗАЦЫЯ І ЛІКВІДАЦЫЯ НАЦЫЯНАЛЬНЫХ ШКОЛ БССР У 1934–1939 ГГ.

УДК 323.1(476)+94(476)«1934/1939»

  • Альховік Мікалай Канстанцінавіч − кандыдат гістарычных навук, дацэнт кафедры філасофіі і паліталогіі. Беларускі дзяржаўны медыцынскі ўніверсітэт (220116, г. Мінск, пр-т Дзяржынскага, 83, Рэспубліка Беларусь). E-mail: alch0109@gmail.com

Ключевые слова: нацыянальная палітыка, нацыянальныя меншасці, нацыянальныя школы, БССР.

Для цитирования: Альховік М. К. Рэарганізацыя і ліквідацыя нацыянальных школ БССР у 1934–1939 гг. // Труды БГТУ. Сер. 6, История, философия. 2022. № 1 (257). С. 71–74. DOI: https://doi.org/10.52065/2520-6885-2022-257-1-71-74.

Аннотация

У артыкуле на аснове шырокага комплексу архіўных дакументаў раскрыты асаблівасці працэсу рэарганізацыі і ліквідацыі нацыянальных агульнаадукацыйных школ БССР. Пасля прыняцця 26 ліпеня 1934 г. пастановы ЦК УКП(б) «Аб рабоце ЦК КП(б)Б і СНК БССР» кіраўніцтвам БССР быў узяты курс на перагляд сеткі не толькі польскіх, але і іншых нацыянальных школ. Разам з тым працэс рэарганізацыі і ліквідацыі школ нацыянальных меншасцяў БССР не набыў усёабдымнага маштабу. Аўтар падкрэслівае, што першапачаткова адказныя і кіраўнічыя работнікі разглядалі магчымасць існавання яўрэйскіх, польскіх і іншых школ у месцах кампактнага пражывання палітычна лаяльнага насельніцтва адпаведнай нацыянальнасці з выразнай этнічнай, культурнай і моўнай самаідэнтыфікацыяй. Пасля выхаду пастановы ЦК УКП(б) «Аб кіраўніцтве ЦК КП(б) Беларусі» ад 27 ліпеня 1937 г. працэс рэарганізацыі і ліквідацыі нацыянальных школ насіў паслядоўны і сістэмны характар. Канчатковае рашэнне аб лёсе яўрэйскіх школ было прынята 3 ліпеня 1938 г., калі выйшла пастанова Бюро ЦК КП(б)Б «Аб рэарганізацыі яўрэйскіх школ у Беларусі ў беларускія школы».

Список литературы

  1. Скир А. Я. Еврейская духовная культура в Беларуси: историко-литературный очерк. Минск: Мастац. літ., 1995. 144 с.
  2. Нацыянальны архіў Рэспублікі Беларусь (НАРБ). Фонд 4-п. Воп. 1. Спр. 6912.
  3. НАРБ. Фонд 4-п. Воп.1. Спр. 7125.
  4. НАРБ. Фонд 4-п. Воп. 1. Спр. 10870.
  5. НАРБ. Фонд 4-п. Воп. 1. Спр. 7816.
  6. НАРБ. Фонд 4-п. Воп. 1. Спр. 7206.
  7. НАРБ. Фонд 4-п. Воп. 1. Спр. 9152.
  8. Матэрыялы к адчоту Віцебскага гарадскога Совета рабочых і чырвонаармейскіх дэпутатаў склада 1930–1934 гг. Віцебск: Друкарня Комінтэрн, 1934. 142 с.
  9. НАРБ. Фонд 4-п. Воп. 1. Спр. 10963.
  10. НАРБ. Фонд 4-п. Воп. 1. Спр. 11049.
  11. НАРБ. Фонд 4-п. Воп. 1. Спр. 12428.
  12. НАРБ. Фонд 4-п. Воп. 1. Спр. 12986.
Поступила 10.03.2022