ЭКАНАМІЧНАЯ ЭМІГРАЦЫЯ БЕЛАРУСАЎ У БРАЗІЛІЮ, ПАРАГВАЙ, УРУГВАЙ (1918–1939 ГГ.)

УДК 331.556.4(8=6)

  • Коваль Вольга Уладзіміраўна – кандыдат гістарычных навук, дацэнт кафедры гісторыі Беларусі і паліталогіі. Беларускі дзяржаўны тэхналагічны ўніверсітэт (220006, г. Мінск, вул. Свярдлова, 13а, Рэспубліка Беларусь). E-mail: koval@belstu.by

Ключевые слова: беларуская дыяспара, беларуская эміграцыя, эміграцыйная хваля, Бразілія, Парагвай, Уругвай, сусветны эканамічны крызіс.

Для цитирования:Коваль В. У. Эканамічная эміграцыя беларусаў у Бразілію, Парагвай, Уругвай (1918–1939 гг.) // Труды БГТУ. Сер. 6, История, философия. 2021. № 2 (251). С. 24–28. DOI: https://doi.org/10.52065/2520-6885-2021-251-2-24-28.

Аннотация

У артыкуле аналізуецца інтэнсіўнасць беларускай эміграцыйнай хвалі ў Бразілію, Парагвай, Уругвай у міжваенны перыяд. Сусветны эканамічны крызіс аказаў негатыўны ўплыў на маштабы эміграцыі. Найлепшым кан’юнктурным момантам для эміграцыі ў Бразілію сталі 1920-я гг. Асноўным экспартным прадуктам Бразіліі была кава, таму значная частка беларускіх эмігрантаў атрымала працу на кававых плантацыях. Парагвай адрозніваўся найбольш ліберальным эміграцыйным заканадаўствам сярод краін Лацінскай Амерыкі. Неспрыяльным перыядам для эміграцыі ў Парагвай стала Чакская вайна. Уругвай быў альтэрнатыўнай краінай для тых, хто не змог выехаць у Аргенціну ці Бразілію. Эканамічныя беларускія эмігранты не мелі арганізацыйнага вопыту, таму іх грамадская і палітычная актыўнасць была невысокай. Сваёй актыўнай грамадскай працай вызначыліся Беларуска-ўкраінская рабочая арганізацыя «Асвета» (Бразілія) і Культурны цэнтр імя Т. Шаўчэнкі (Уругвай). Міжваенная эміграцыйная хваля складалася з жыхароў Заходняй Беларусі, якая з 1921 па 1939 гг. была ў складзе Польшчы. Эміграцыйныя працэсы ў Польшчы і маштабы эміграцыі беларусаў кантралявалі Эміграцыйнае ўпраўленне, Міністэрства працы і сацыяльнага забеспячэння, Эміграцыйны сіндыкат, Міністэрства замежных спраў.

Список литературы

  1. Reczyńska A. Emigracja z Polski do Kanady w okresie międzywojennym. Wrocław [etc.]: Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, 1986. 223 s.
  2. Schwarz T. Políticas de inmigración en América Latina: el extranjero indeseable en las normas nacionales, de la Independencia hasta los años de 1930 // Procesos. Revista Ecuatoriana de Historia. 2012. № 36. P. 39–72.
  3. Mazurek J. Kraj a emigracja. Ruch ludowy wobec wychodźstwa chłopskiego do krajόw Ameryki Łacińskiej (do 1939 roku). Warszawa: Instytut Studiόw Iberyjskich i Iberoamerikańskich Uniwersytetu Warszawskiego, 2006. 528 s.
  4. Мярчук В. М. Эканамічная эміграцыя заходнебеларускага насельніцтва ў Бразілію ў 1921–1939 гг. // Веснік Брэсцкага універсітэта. 2013. № 1. С. 52–64.
  5. Zappino J. S. Inmigracion y origenes de la industrializacion en Brasil 1870–1954 // ResearchGate. December 2009. URL: https://www.researchgate.net/publication/334573531 (дата обращения: 14.05.2021).
  6. Калі і хто зрабіў найкарысьнейшыя вынаходы // Родны край. 1933. № 1. С. 5.
  7. Janowska H. Emigracja z Polski w latach 1918–1939 // Emigracja z ziem polskich w czasach nowożytnych i najnowszuch (XVIII–XX w.). Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1984. S. 326–450.
  8. Brożek A. Polityka imigracyjna w państwach docelowych emigracji polskiej (1850–1939) // Emigracja z ziem polskich w czasach nowożytnych i najnowszuch (XVIII–XX w.). Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1984. S. 120–140.
  9. Mazurek J. Kraj a emigracja. Ruch ludowy wobec wychodźstwa chłopskiego do krajόw Ameryki Łacińskiej (do 1939 roku). Warszawa: Instytut Studiόw Iberyjskich i Iberoamerikańskich Uniwersytetu Warszawskiego, 2006. 528 s.
  10. Шабельцев С. В. Иммигранты-чакареро из II Речи Посполитой в Аргентине и Парагвае. Воспоминания белорусов и украинцев. Минск: РИВШ, 2011. 94 с.
  11. Нацыянальны архіў Рэспублікі Беларусь. Фонд 458. Воп. 1. Спр. 182. Арк. 9 зв.
  12. У Бразіліі // Родны край. 1933. № 6. С. 6.
  13. Мосейкина М. Н. «Рассеяны, но не расторгнуты»: русская эмиграция в странах Латинской Америки в 1920–1960 гг. М.: РУДН, 2011. 384 с.
Поступила 06.09.2021