ДЫСКУРСНАЯ ІНТЭРПРЭТАЦЫЯ ПАВЕДАМЛЕННЯЎ У МЕДЫЯТЭКСТАХ
УДК 80+070
Ключевые слова: медыядыскурс, камунікацыя, інтэрпрэтацыя, дыскурсная інтэрпрэтацыя, інтралінгвістычныя фактары, экстралінгвістычныя фактары.
Для цитирования: Груздзева М. А. Дыскурсная інтэрпрэтацыя паведамленняў у медыятэкстах // Труды БГТУ. Сер. 4, Принт- и медиатехнологии. 2021. №. 2 (244). С. 50–55. DOI: https://doi.org/10.52065/2520-6729-2021-249-2-50-55.
Аннотация
У артыкуле медыядыскурс трактуецца як палітэкставая структура, у якой арганізуецца пэўнае паведамленне ў сродках масавай камунікацыі на фоне інтралінгвістычных заканамернасцей і экстралінгвістычнай парадыгмы, што ўключае ў сябе пазатэкставую інфармацыю (прэсупазіцыя, умовы ўзнікнення і планавання, перлакутыўны эфект і інш.). Робіцца выснова пра тое, што інтэрпрэтацыйны складнік камунікацыі паміж журналістам і рэцыпіентам выяўляецца найбольш выразна і дакладна менавіта ў медыядыскурсе. Аўтар вызначае ролю дыскурснай інтэрпрэтацыі ў сучаснай адрасатацэнтрычнай мадэлі камунікацыі, апісвае паняцце «інтэрпрэтацыя» і верыфікуе яго ў тэкставай дзейнасці журналіста, разглядае фактары, якія ўплываюць на канчатковы вынік інтэрпрэтацыйнага працэсу. У артыкуле апісваецца анталогія камунікатыўных рызык ў медыя пры інтэрпрэтацыі паведамленняў іх стваральнікам, прасочваецца ўзаемасувязь паняццяў «інтэрпрэтацыя» і «аб’ектыўнасць» у журналістыцы, аналізуюцца інтэрпрэтацыйныя ваганні пры рэпрэзентацыі паведамлення ў сродках масавай камунікацыі. На матэрыяле шэрагу беларускіх медыя вызначаюцца асноўныя віды дыскурснай інтэрпрэтацыі па спосабе прадастаўлення (яўная і няяўная), а таксама выяўляюцца інтралінгвістычныя (выкарыстанне эмацыянальна-ацэначнай лексікі, увядзенне інтэртэксту і вербалізацыя канцэптуальных адзінак) і экстралінгвістычныя спосабы інтэрпрэтацыйнай дзейнасці журналістаў (факусаванне, акцэнтаванне і аўтарская інтэнцыянальнасць).
Список литературы
- Инешина С. В. Модели интерпретации события в дискурсе российской прессы // Вестник Кемеровского государственного университета. 2018. № 2. С. 176–182. DOI: 10.21603/2078-8975-2018-2-176-182.
- Беляевская Е. Г. Медийный дискурс: когнитивные модели интерпретации события (на материале английского языка) // Вопросы когнитивной лингвистики. 2015. № 3. С. 5–13.
- Долинин К. А. Интерпретация текста: французский язык. 4-е изд. М.: КомКнига, 2010. 304 с.
- Добросклонская Т. Г. Прикладные аспекты медиалингвистических исследований // Медиа-лингвистика. Вып. 4. Профессиональная речевая коммуникация в массмедиа: сб. статей. СПб.: С.-Петерб. гос. ун-т: Ин-т «Высш. шк. журн. и масс. коммуникаций», 2015. C. 18–22.
- Хорольский В. В. Коммуникативистика и теория журналистики в контексте медийной глобализации: методологические загадки // Вестник Волгоградского государственного университета. Сер. 8: Литературоведение. Журналистика. Теория журналистики. 2009. Вып. 8. С. 78–89.
- Липпман У. Общественное мнение. М.: Институт Фонда «Общественное мнение», 2004. 384 с.
- Стральцоў Б. В. Асноўныя творчыя метады ў журналістыцы. Мінск: БДУ, 2000. 71 с.
- Шерёль П.-И. Строить демократию: Свобода формирования и выражения мнений // Полис. 1993. № 6. С. 93–105.
- Артамонова Ю. Д., Кузнецов В. Г. Герменевтический аспект языка СМИ // Язык средств массовой информации. 2008. С. 99–117.
- Добросклонская Т. Г. Медиалингвистика: системный подход к изучению языка СМИ (современная английская медиаречь). М.: Флинта, 2008. 263 с.
- Гарбузяк А. Ю. Повестка дня СМИ как технология интерпретации // Электронный научный журнал «Медиаскоп». 2015. № 1. URL: http://www.mediascope.ru/1684 (дата обращения: 25.02.2021).
- Фатеева Н. А. Интертекст в мире текстов: контрапункт интертекстуальности. 2-е изд., испр. М.: КомКнига, 2006. 280 c.
- Дьякова Е. Г. Массовая коммуникация и власть. Екатеринбург: УрО РАН, 2002. 299 с.
- Ивченков В. И. Лингвистика речи: ретроспекция стилистического опыта // Лингвистика речи. Медиастилистика. 2012. С. 132–139.