INSTITUTIONAL DEVELOPMENT OF THE FOREST GUARD IN THE TERRITORY OF THE BELARUSSIAN PROVINCES IN THE 30s XIXTH – EARLY XXTH CENTURY

УДК 94(476):502.1

  • Пугач Іван Валянцінавіч – аспірант кафедры гісторыі Беларусі і славянскіх народаў. Беларускі дзяржаўны педагагічны ўніверсітэт імя Максіма Танка (220030, г. Мінск, вул. Савецкая, 18, Рэспубліка Беларусь). E-mail: pugach_ivan@mail.ru

Ключевые слова: ахова казённых лясоў, беларускія губерні, часовая лясная варта, пастаянная лясная варта, ваенна-лясная варта, стралкі стралковых батальёнаў, казённая лясная варта.

Для цитирования: Пугач, І. В. Інстытуцыянальнае развіццё лясной варты на тэрыторыі беларускіх губерняў у 30-я гг. ХІХ– пачатку ХХ ст. / І. В. Пугач // Труды БГТУ. Сер. 6, История, философия. – Минск : БГТУ, 2020. - № 1 (233). – С. 16-20

Аннотация

Артыкул прысвечаны праблеме інстытуцыянальнага развіцця лясной варты на тэрыторыі беларускіх губерняў у 30-я гг. ХІХ– пачатку ХХ ст. У адзначаны перыяд лясныя рэсурсы ады-грывалі адну з вядучых ролей у гаспадарчым жыцці краю. Прадукты лясной гаспадаркі актыўна выкарыстоўваліся ў якасці будаўнічых матэрыялаў, паліва, забяспечвалі патрэбы насельніцтва ў драўніне, накіроўваліся на экспарт і г. д. Да канца ХІХ ст. прыватнае лесаўладанне пакідалася па-за кантролем з боку дзяржавы. Таму значная частка адпаведнай нагрузкі прыходзілася на казённыя лясы. У сувязі з гэтым урад Расійскай імперыі ажыццяўляў шэраг захадаў па арганізацыі і ўдасканаленні аховы гэтай катэгорыі лясоў. Непасрэдна некаторыя лесагаспадарчыя функцыі, а таксама папярэджванне, выяўленне і спыненне самавольных высечак, наўмысных і ненаўмысных лясных пажараў ажыццяўляліся прадстаўнікамі інстытута лясной варты. У змесце артыкула адлюстраваны асноўныя захады ўрада ў дадзеным кірунку, а таксама прыведзена характарыстыка вядучых разнавіднасцей лясной варты, якія ахоўвалі казённыя лясы Беларусі ў адзначаны перыяд. На падставе аналізу інфармацыі крыніц робіцца выснова пра паспяховасць інстытуцыянальнага развіцця лясной варты ў краі.

Список литературы

  1. Арнольд Ф. К. История лесоводства в России, Франции и Германии. СПб.: Издание А. Ф. Маркса, 1895. 403 с.
  2. Полное собрание законов Российской империи (ПСЗРИ). 2-е собр. Т. 7. Отд. 1. № 5869. С. 943–956.
  3. Нацыянальны гістарычны архіў Беларусі ў г. Мінску (НГАБ). Ф. 27. Воп. 1. Спр. 44.
  4. НГАБ. Ф. 2514. Воп. 1. Спр. 1348.
  5. НГАБ. Ф. 2514. Воп. 1. Спр. 1895.
  6. ПСЗРИ. 2-е собр. Т. 21. Отд. 1. № 19725. С. 247–248.
  7. НГАБ. Ф. 2189. Воп. 1. Спр. 322.
  8. Положение о комплектовании стрелковых батальонов кантонистами лесной стражи и о комплектовании сей последней нижними чинами стрелковых батальонов. СПб.: Военная типография, 1851. 36 с.
  9. Расійскі дзяржаўны гістарычны архіў. Ф. 387. Воп. 28. Спр. 1289, арк. 49; 1290, арк. 59; 1292, арк. 44; 1293, арк. 31; 1312, арк. 84; 1313, арк. 114–115; 1340, арк. 67; 1341, арк. 63–64; 1343, арк. 52; 1344, арк. 54.
  10. НГАБ. Ф. 2514. Воп. 1. Спр. 221.
  11. ПСЗРИ. 2-е собр. Т. 44. Отд. 1. № 47188. С. 592–594.
  12. НГАБ. Ф. 27. Воп. 2. Спр. 604.
  13. ПСЗРИ. 2-е собр. Т. 44. Отд. 1. № 46612. С. 45–46.
  14. ПСЗРИ. 2-е собр. Т. 44. Отд. 1. № 47586. С. 222–224.
  15. ПСЗРИ. 2-е собр. Т. 44. Отд. 1. № 47587. С. 224–225.
  16. Ведомость № 2 «Данные за 1892 год, по губерниям, о числе лесничих, помощников лесничих, и лесной стражи и о количестве земельного надела и квартирного их довольствия» // Отчет по лесному управлению Министерства государственных имуществ за 1892 год. Составлен V отделением Лесного департамента. СПб.: Типография Морского министерства в главном Адмиралтействе, 1893. 5 с.
  17. Приложение к отчету по лесному управлению за 1907 год // Отчет по лесному управлению за 1907 год. Составлен V отделением Лесного департамента. СПб.: Типолитография Ю. Я. Римана, 1909. 489 с.
Поступила 19.02.2020