САЦЫЯЛЬНЫ СТАТУС ВЫКЛАДЧЫКАЎ ГАРАДСКІХ НАВУЧАЛЬНЫХ УСТАНОЎ БЕЛАРУСІ Ў ДРУГОЙ ПАЛОВЕ ХІХ – ПАЧАТКУ ХХ СТ.

УДК 94(476):37.091.12«18/19»

  • Валянціна Міхайлаўна Астрога – дацэнт (БДТУ).

Ключевые слова: история Беларуси, народное образование, преподаватели, городские учебные заведения, гимназии, уездные городские училища

Для цитирования: Астрога, В. М. Сацыяльны статус выкладчыкаў гарадскіх навучальных устаноў Беларусі ў другой палове XIX - пачатку XX ст. / В. М. Астрога // Труды БГТУ. Серия 5, История, философия, филология. - 2010. - С. 36-40.

Аннотация

У артыкуле аўтар разглядае сацыяльны статус выкладчыкаў гарадскіх навучальных устаноў Беларусі ў другой палове ХІХ – пачатку ХХ ст. Падкрэсліваецца, што прававое становішча педагогаў рэгулявала шырокая нарматыўна-прававая база: законы, пастановы, цыркуляры і г. д. У пэўнаўнай ступені разгледжаны праблемы падбора кадраў, матэрыяльнае становішча выкладчыкаў. Даецца параўнальны аналіз сацыяльнага становішча выкладчыкаў вясковых народных школ і павятовых гарадскіх вучылішчаў, гімназій. Паказаны некаторыя станоўчыя тэндэнцыі ў рэфармаванні сістэмы народнай адукацыі пасля Лютаўскай рэвалюцыі 1917 г.

Список литературы

  1. Алешинцев, И. История гимназического образования в России (XVIII и XIX век) / И. Алешинцев. – СПб.: Изд. О. Богдановой, 1912. – 346 с.
  2. Корнилов, И. Русское дело в Северо-Западном крае: материалы по истории Виленского учебного округа преимущественно в муравьевскую эпоху / И. Корнилов. – СПб.: Тип. А. Суворина, 1908. – Вып. 1. – 504 с.
  3. Настольная книга по народному образованию: в 3 т. / сост. Г. Фальборк, В. Чарнолуский. – СПб.: Тип. Б. М. Вольфа, 1901. – Т. 2. – С. 715–1538.
  4. К вопросу о подготовке преподавателей средних школ. – М.: Тип. Г. Лисснера и А. Гешеля, 1899. – 306 с.
  5. НГАБ. – Фонд 478. Мінскі настаўніцкі інстытут. – Воп. 1. – Спр. 82.
  6. Снапкоўская, С. В. Адукацыйная палітыка і школа на Беларусі ў канцы ХІХ – пачатку ХХ ст. / С. В. Снапкоўская. – Мінск: НІА, 1998. – 191 с.
  7. Солонин, П. Училищеведение / П. Солонин. – СПб.: Тип. А. Суворина, 1879. – 343 с.
  8. Труды первого Всероссийского съезда учителей городских по положению 1872 г. училищ 7–14 июня 1909 г.: в 2 т. / под ред. В. А. Самсонова и Г. Г. Тумина. – СПб.: Тип. Моятвида, 1910. – Т. 1. – 529 с.
  9. НГАБ. – Фонд 478. – Воп. 1. – Спр. 7.
  10. Шыбека, З. В. Мінск. Старонкі жыцця дарэвалюцыйнага горада / З. В. Шыбека, С. В. Шыбека. – Мінск, Полымя, 1990. – 329 с.
  11. Еўдакімава, А. З вопыту падрыхтоўкі настаўнікаў для Беларусі (ХІХ ст.) / А. Еўдакімава // Беларускі гістарычны часопіс. – 1997. – № 1. – С. 75–85.
  12. Сучков, И. В. Социальный и духодный облик учительства России на рубеже ХІХ–ХХ веков / И. В. Сучков // Отечественная история. – 1995. – № 1. – С. 62–67.
  13. Паначин, Ф. Г. Педагогическое образование в России / Ф. Г. Паначин. – М.: Педагогика, 1979. – 215 с.
Поступила 02.04.2010